เหรียญราชนิยม
The
Rajaniyom Medal
เหรียญราชนิยม
ใช้อักษรย่อ ร.น. เป็นเหรียญสำหรับพระราชทานเป็นบำเหน็จความกล้าหาญ
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเหรียญนี้ขึ้น
สำหรับพระราชทานแก่ผู้ทำหน้าที่พลเมืองดี แสดงความกล้าหาญช่วยเหลือเจ้าหน้าที่
โดยฝ่าอันตราย หรือ ช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นอันตรายต่างๆ โดยไม่เกรงภัยจะเกิดแก่ชีวิตของตน
ทั้งนี้ โดยมิใช่เพราะความจำเป็นตามตำแหน่งหน้าที่ของผู้นั้น และได้โปรดเกล้าฯ
ให้ตรา "พระราชบัญญัติเหรียญราชนิยมรัตนโกสินทร์ศก ๑๓๑"
ขึ้น เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๕ เป็นเหรียญกลมลักษณะ
ด้านหน้ามีพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีอักษรจารึกพระนามาภิไธยว่า
"มหาราชาปรเมนทร์มหาวชิราวุโธ ส์ยามรัช์กาล พุท์ธสาสนุ ปัต์ถัม์ภโก"
ด้านหลัง มีอักษรจารึกว่า "ทรงพระราชนิยมพระราชทาน"
มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง ๓๐ มิลลิเมตร ห้อยกับแพรแถบสีดำและสีเหลือง
สำหรับประดับที่อกเสื้อเบื้องขวา
|
|
เหรียญราชนิยม
พ.ศ. ๒๔๕๕
|
เหรียญราชนิยม
พ.ศ. ๒๔๘๔
|
พ.ศ.
๒๔๘๔ พระบามสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดลทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกเลิกพระราชบัญญัติเหรียญราชนิยมฯ
เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๕ ให้ตรา "พระราชบัญญัติเหรียญราชนิยม พุทธศักราช
๒๔๘๔" ขึ้นใช้แทน โดยมีการปรับรายละเอียดลักษณะของเหรียญ และเพิ่มเติมเรื่องการพระราชทาน
การเรียกคืน ลักษณะของเหรียญราชนิยมต่างกันกับพระราชบัญญัติปี พ.ศ.
๒๔๕๕ คือ ด้านหน้าของเหรียญไม่มีอักษรข้อความใดๆ เป็นเหรียญเงินรูปกลม
ด้านหน้ามีพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ด้านหลังจารึกอักษรว่า
"ทรงพระราชนิยมพระราชทาน" ข้างบนมีห่วงห้อยกับแพรแถบกว้าง
๓ เซนติเมตร สีดำและสีเหลือง ประดับที่อกเสื้อเบื้องขวา สำหรับพระราชทานสตรี
ใช้ห้อยกับแพรแถบผูกเป็นรูปแมลงปอ ประดับเสื้อที่หน้าบ่าขวา (ซึ่งตรงข้ามกับเครื่องราชอิสริยาภรณ์
และเหรียญอย่างอื่น)
การพระราชทาน
-
เหรียญนี้สำหรับพระราชทานผู้แสดงความกล้าหาญในกรณีอย่างใดอย่างหนึ่ง
ดังต่อไปนี้
(ก) ช่วยเหลือเจ้าหน้าที่ให้เป็นประโยชน์อย่างสำคัญอันแสดงว่าผู้นั้นมีความปรารถนา
และเต็มใจกระทำหน้าที่พลเมืองดีเข้าฝ่าอันตรายโดยไม่เกรงภัยจะเกิดแก่ชีวิตของตน
(ข) ช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นอันตรายต่างๆ โดยไม่เกรงภัยจะเกิดแก่ชีวิตของตน
ความชอบทั้งสองกรณีนี้ ต้องกระทำโดยมิใช่เพราะความจำเป็นตามตำแหน่งหน้าที่ของผู้นั้น
-
การพระราชทานเหรียญนี้พระราชทานให้เป็นกรรมสิทธิ์ เมื่อผู้ได้รับพระราชทานวายชนม์ให้ทายาทโดยธรรมรักษาไว้เป็นที่ระลึก
-
ถ้าผู้ได้รับพระราชทานก็ดี ทายาทโดยธรรมก็ดี ประพฤติตนไม่สมเกียรติ
อาจทรงเรียกคืนได้
-
เหรียญนี้ไม่มีประกาศนียบัตรฯ แต่มีการประกาศคุณความดีความชอบของผู้นั้นในราชกิจจานุเบกษา
ปัจจุบันเป็นเหรียญที่พ้นสมัยพระราชทาน
|