เหรียญรัชฎาภิเศกมาลา
The Silver Jubilee Medal

                     ใช้อักษรย่อ ร.ศ. เป็นเหรียญราชอิสริยาภรณ์ที่พระราชทานเป็นที่ระลึก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเหรียญนี้สำหรับพระราชทานแก่ พระบรมวงศานุวงศ์ และข้าทูลละอองธุลีพระบาท ทั้งฝ่ายหน้า และฝ่ายใน เพื่อเป็นที่ระลึกในมหามงคลพิเศษสมัย ในการพระราชพิธี ฉลองสิริราชสมบัติเจริญมาบรรจบครบ ๒๕ ปี วันที่ ๑ ตุลาคม พ.ศ.๒๔๓๖ และได้พระราชทาน ในการพระราชพิธีฉัตรมงคล และฉลองพระไตรปิฎก เมื่อวันที่ ๑๑ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๓๖ อีกคราวหนึ่ง

เหรียญรัชฎาภิเศกมาลามีชนิดเดียว เป็นเหรียญเงิน

เหรียญรัชฎาภิเศกมาลา

ด้านหน้า มีพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และมีอักษรที่ริมขอบว่า "สมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ปรมราชาธิราช" ด้านหลัง มีอักษรว่า "ที่ระลึกการพระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ ๒๕ ปี วันที่ ๑ ตุลาคม รัตนโกสินทรศก ๑๑๒" อยู่ในวงช่อพุทธรักษา และ ช่อชัยพฤกษ์ มีห่วงร้อย ใช้ห้อยกับแพรแถบสีชมพู มีริ้วสีขาวทั้งสองข้าง กว้าง ๒.๕ เซนติเมตร

                     สำหรับพระราชทานฝ่ายหน้า ใช้ประดับที่อกเสื้อเบื้องซ้าย

                     สำหรับพระราชทานฝ่ายใน พระราชทานแต่ตัวเหรียญ ไม่มีห่วงห้อย และไม่มีแพรแถบ แต่ทรงพระราชทานเป็นที่ระลึก หรือ จะนำมาทำเป็นเครื่องประดับหรือภาชนะ เช่น เข็มกลัด กำไล ตลับ เป็นต้

                    สำหรับพระราชทานพระภิกษุสงฆ์ทรงสมณศักดิ์ พระราชทานเหรียญทองแดง

ปัจจุบันเป็นเหรียญพ้นสมัยพระราชทาน

การพระราชทาน

1. สำหรับพระราชทานแก่ พระบรมวงศานุวงศ์ และข้าทูลละอองธุลีพระบาท ทั้งฝ่ายหน้าและฝ่ายใน โดยพระราชทานให้เป็นสิทธิ์ไม่ต้องส่งคืน และพระราชทานเฉพาะในมหามงคลสมัยพระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ ๒๕ ปี วันที่ ๑ ตุลาคม ร.ศ.๑๑๒ และพระราชพิธีฉัตรมงคล และฉลองพระไตรปิฎก ในวันที่ ๑๑ พฤศจิกายน ร.ศ.๑๑๒

2. ผู้ได้รับพระราชทานเหรียญต้องไปลงชื่อในสมุดทะเบียนของกระทรวงมุรธาธร จึงจะประดับเหรียญนี้ได้ หากไม่ลงนามในสมุดทะเบียนฯ จะประดับเหรียญนี้ไม่ได้ ถือว่าเป็นเหรียญปลอม มิใช่ของพระราชทาน

3. เมื่อผู้ได้รับพระราชทานสิ้นชีวิตแล้ว ให้ผู้ได้รับมรดกเก็บรักษาไว้เป็นที่ระลึกสืบไป แต่ไม่มีสิทธิประดับ