NECTEC
NSTDA
Home
Computer
Program
Internet & Web
Graphics
CAI
Multimedia
Electrical Power
General Education
Special Education
Links
Webmaster

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย


เหรียญชัยสมรภูมิ
The Victory Medal

               เหรียญชัยสมรภูมิ ใช้อักษรย่อว่า ช.ส. เป็นเหรียญสำหรับพระราชทานเป็นบำเหน็จกล้าหาญ สร้างในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล

               พ.ศ. ๒๔๘๔ โปรดเกล้าฯ ให้สร้างเหรียญนี้ขึ้น เพื่อพระราชทานแก่ทหาร ตำรวจ และผู้กระทำหน้าที่อย่างทหาร หรือตำรวจ ได้กระทำการรบกับราชศัตรู โดยมีการตรา "พระราชกำหนดเหรียญชัยสมรภูมิ พระพุทธศักราช ๒๔๘๔"

เหรียญชัยสมรภูมิเป็นเหรียญโลหะรูปกลม
ด้านหน้า
มีพระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราชกำลังทรงกระทำยุทธหัตถีกับราชศัตรู มีอักษรที่ริมขอบว่า "สมเด็จพระนเรศวรมหาราชกู้ชาติ"

ด้านหลัง เป็นรูปจักร กลางจักรมีอักษรว่า "เรารบเพื่อเกียรติศักดิ์ไทย" ห้อยกับแพรแถบสำหรับประดับที่อกเสื้อเบื้องซ้ายด้านบนแพรแถบข้างบนมีเข็มโลหะรูปคฑาจอมพล จารึกอักษรว่า "ชัยสมรภูมิ"

แพรแถบของเหรียญชัยสมรภูมิเป็นสีต่างๆ กัน ตามที่ได้กำหนดโดยพระราชกฤษฎีกา สำหรับพระราชทานแก่ผู้กระทำการรบกับราชศัตรูในการรบเฉพาะคราว ดังนี้

  1. เหรียญชัยสมรภูมิสงครามอินโดจีน แพรแถบสีแดง กว้าง ๓.๕ เซนติเมตร มีริ้วสีขาวใกล้ขอบทั้งสองข้าง
  2. เหรียญชัยสมรภูมิสงครามมหาเอเชียบูรพา แพรแถบสีเขียว กว้าง ๓.๕ เซนติเมตร มีริ้วสีแดงที่ขอบ และถัดริ้วสีแดงเข้าไปเป็นริ้วสีขาวทั้งสองข้าง
  3. เหรียญชัยสมรภูมิสงครามร่วมรบกับสหประชาชาติ ณ ประเทศเกาหลี แพรแถบสีฟ้า กว้าง ๓.๕ เซนติเมตร มีริ้วสีฟ้าที่ขอบ และถัดริ้วสีฟ้าเข้าไปเป็นริ้วสีขาวทั้งสองข้าง
  4. เหรียญชัยสมรภูมิการรบ ณ สาธารณรัฐเวียดนาม แพรแถบสีเหลือง กว้าง ๓.๕ เซนติเมตร มีริ้วสีแดงที่ขอบ และถัดริ้วสีแดงเข้าไปเป็นริ้วสีขาวทั้งสองข้าง ด้านบนแพรแถบมีเข็มโลหะรูปคฑาจอมพลจารึกอักษรว่า "ชัยสมรภูมิ"

เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามอินโดจีน ด้านหน้า
ประดับเปลวระเบิด

เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามอินโดจีน
ด้านหน้า

เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามอินโดจีน
ด้านหลัง

เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามมหาเอเชียบูรพา
เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามร่วมรบกับสหประชาชาติ ณ ประเทศเกาหลี
เหรียญชัยสมรภูมิ การรบ ณ สาธารณรัฐเวียดนาม

การประดับ

  1. กรณีที่จะประดับเหรียญกล้าหาญและเหรียญชัยสมรภูมิได้คือ
    ก) ในเวลาแต่งเครื่องแบบ ให้ประดับเหรียญหรือแถบของเหรียญนั้นได้ เว้นแต่การแต่งเครื่องแบบเต็มยศ ครึ่งยศ หรือในโอกาสที่มีกำหนดนัดหมายให้ ประดับเหรียญจึงให้ประดับเหรียญนั้น
    ข) ในเวลาที่มิได้แต่งเครื่องแบบ ต้องแต่งกายในทำนองที่สุภาพตามรัฐนิยม และให้ประดับเหรียญนั้นได้ในงานพระราชพิธี รัฐพิธี ในงานพิธี หรืองานเกียรติยศของหมู่คณะ
  2. ถ้าผู้ที่ได้รับพระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิได้กระทำการจนได้รับความชมเชยจากทางราชการ หรือกระทำความชอบมีบาดเจ็บ จะได้รับพระราชทาน เครื่องหมายทำด้วยโลหะสีทองเป็นรูปขีด ประกอบด้วยเปลวระเบิดสำหรับติดที่แพรแถบทุกครั้ง
  3. ถ้าผู้ที่ได้รับพระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิได้ประกอบวีรกรรม แต่ยังไม่ถึงขั้นที่จะได้รับพระราชทานเหรียญกล้าหาญ จะได้รับพระราชทานเครื่องหมายทำด้วยโลหะสีทองเป็นรูปช่อชัยพฤกษ์ช่อเดียว สำหรับติดที่แพรแถบทุกครั้ง

การพระราชทานและการส่งคืน / การเรียกคืน

  1. สำหรับพระราชทานแก่ทหาร ตำรวจ และผู้กระทำหน้าที่อย่างทหาร หรือตำรวจ ที่ได้รับคำสั่งจากหน่วยทหาร หรือตำรวจ ให้ไปกระทำการรบและได้เคลื่อนที่ไปแล้ว
  2. การพระราชทาน จะพระราชทานให้เป็นกรรมสิทธิ์แก่ผู้รับหรือทายาทโดยธรรมของผู้รับ
  3. ผู้ได้รับพระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิจะได้รับการยกเว้นไม่ต้องเสียภาษีอากร และค่าธรรมเนียมบางประเภท
  4. เหรียญนี้ไม่มีประกาศนียบัตร แต่ประกาศนามผู้ได้รับพระราชทานในราชกิจจานุเบกษา
  5. ถ้าผู้รับหรือทายาทโดยธรรมของผู้รับ กระทำความผิดร้ายแรง หรือประพฤติตนไม่สมเกียรติ อาจทรงเรียกคืนได้ ถ้าส่งคืนไม่ได้ด้วยประการใดๆ จะต้องชำระเงินค่าเหรียญนี้แก่ทางราชการตามราคาที่กำหนด